Beknopte verhaalanalyse en beoordeling
| Beknopte verhaalanalyse en beoordeling | |
| Titel: De kleine blonde dood Auteur: Boudewijn Büch Verschijningsjaar: 1985 (herziene druk, 2002) | |
| Subject | Uitwerking |
| Inhoud | In dit boek lopen twee verhaallijnen door elkaar: aan de ene kant de verhaallijn van de ik-figuur die herinneringen ophaalt aan het kortstondige leven van zijn zoontje Mickey, aan de andere kant vertelt de ik-figuur over zijn door de oorlog geestelijk misvormde vader. |
| Thema (hoofdonderwerp in abstractie) | - Het overlijden van Mickey, het zoontje van de ik-figuur. - De mentale gesteldheid van de vader van de ik-figuur, die in de oorlog vreselijke dingen heeft meegemaakt. |
| Motieven (herhalende onderwerpen die gezamenlijk tot het hoofdonderwerp leiden) | - Oorlogsherinneringen (trauma’s) - Dood - Zelfmoord - Alcoholverslaving - Homoseksualiteit - Verlies - Machteloosheid |
| Personen | - De ik-figuur, Boudewijn, vertelt over zijn ervaringen en herinneringen. Hij heeft een kind bij een lerares Engels, Mieke, maar hij is in eigenlijk homoseksueel. - De vader van Boudewijn, Rainer Büch, kampt met oorlogstrauma’s, die hij vooral afreageert op zijn vrouw en kinderen. Scheidt later van zijn vrouw en pleegt zelfmoord. - Moeder Büch is vaak ongelukkig. Het huwelijk tussen haar en haar man is werkelijk een ramp. Als vader boos is op zijn kinderen, probeert ze hem vaak te kalmeren. - Mieke is de moeder van Mickey, het zoontje van Boudewijn. Ze is alcoholverslaafd en scheld vaak op Boudewijn, wat regelmatig tot ruzies lijdt. Dit komt mede door Boudewijns homoseksualiteit. - Mickey, het zoontje van Boudewijn en Mieke, overlijdt al op vijfjarige leeftijd. Hij valt van een trap en na een hele poos in coma te hebben gelegen, besluiten Boudewijn en de artsen om er een einde aan te maken. |
| Historische tijd en ruimte | Twee periodes: - Een aantal jaar na de Tweede Wereldoorlog (Boudewijn als kind) - Omstreeks 1970 (Boudewijn als vader) Vier plaatsen: - Wassenaar (Boudewijn als kind) - Amsterdam (Boudewijn als vader) - Leiden (af en toe) - Italië (vakantie, één hoofdstuk) |
| Titelverklaring Onderschrift | De titel is gebaseerd op een passage uit het boek: Als Mieke weer eens dronken is, zegt Boudewijn tegen haar: “Als je zo doorgaat heb je straks niet alleen geen man meer, maar ook geen zoon meer. Soms schrik ik wakker van het idee dat je een auto-ongeluk krijgt. Dan is die kleine blonde dood”. Daarop antwoordt Mieke: “Dat is een mooie titel voor een boek” Het boek heeft geen ondertitel. |
| Verteller (perspectief) | Het verhaal is volledig in de ik-persoon geschreven. Die ik staat gelijk aan Boudewijn, zowel als kind als volwassene. |
| Genre | Psychologische roman |
| Spanning | Er zit niet heel veel spanning in dit boek. Toch zijn dit de spannendste stukken: - Het overlijden van Mickey - De ruzies die Rainer Büch met zijn vrouw en kinderen maakt |
| Stijl | Niet al te ingewikkeld, relatief goed te begrijpen. Verder leest het wel makkelijk, doordat het vlot verteld is. |
| Waardering in recensies | Positief, lovend. Dat blijkt ook wel uit het feit dat het boek sinds 1985 nooit uit de druk is geweest. |
| Persoonlijke waardering | Ik vond het al met al een mooi, boeiend en indrukwekkend verhaal. Ik geef het een 8. |
Persoonlijke mening
‘De kleine blonde dood’
Boudewijn Büch
Ik vond ‘de kleine blonde dood’ een mooi, indrukwekkend en interessant boek. Toen ik het boek uitkoos, had ik nog niet echt een duidelijk beeld van het onderwerp. Ik wist dat er twee verhaallijnen beschreven werden en dat de motieven dood en oorlogstrauma’s er veel in voorkwamen (door de achterkant van het boek te lezen).
Toen ik eenmaal aan het boek begonnen was, begon ik het steeds interessanter te vinden. Eén van
de redenen daarvoor was, vermoed ik, dat het voor mij totaal niet herkenbaar is. Oorlogstrauma’s en dood van jonge kinderen ben ik (gelukkig) helemaal niet mee bekend. Het was nieuw voor mij en ik had nog nooit een boek gelezen dat over deze onderwerpen zo uitvoerig sprak. Dit heeft mijn aandacht het hele boek wel vastgehouden.
Het is wel duidelijk wat centraal staat in dit boek: de herinneringen die de ik-persoon ophaalt uit zowel zijn jeugd als uit de periode van zijn vaderschap en zijn verhouding met Mieke, de moeder van zijn zoontje Mickey. Het laatste hoofdstuk begint ook met de woorden: ‘Wat overblijft. Herinneringen niet groter dan postzegels die ik koester.’ (Dit hoofdstuk is echter niet in de eerste druk van 1985 opgenomen. In 1995, de herziene druk, zijn er twee hoofdstukken toegevoegd, waaronder laatstgenoemde.)
Dit boek draait niet om één bepaalde gebeurtenis, het bestaat gewoon uit gedachten die de hoofdpersoon koestert aan zijn jeugd en zijn zoontje. Er worden natuurlijk wel gebeurtenissen beschreven, maar deze zijn dan in aparte hoofdstukken opgenomen. In een bepaald hoofdstuk wordt erover verteld, en in het volgende hoofdstuk gaat het weer ergens anders over. In latere hoofdstukken wordt er soms echter nog wel eens kort op teruggekeken. Een voorbeeld (hoofdstuk 4): Hierin wordt beschreven dat Boudewijn zijn grootmoeder bezoekt in een verzorgingstehuis. Het hele hoofdstuk wordt gewijd aan deze gebeurtenis, maar verder wordt er in de rest van het boek niet meer op teruggekomen.
Een deel van dit boek is gebaseerd op het leven van de schrijver, Boudewijn Büch, maar het verhaal is niet autobiografisch. Ik heb weleens gehoord dat het boek ‘autobiografisch getint’ is. Dat wil dus zeggen dat een klein deel van het boek autobiografisch is. De personen in het boek zijn weliswaar fictioneel, maar ze zouden zo levensecht kunnen zijn. Ik kon me goed in de hoofdpersoon inleven en dat las een stuk prettiger.
Ik vond het ook heel mooi om te lezen hoe Boudewijns zoontje, Mickey, vragen stelt zoals elke kleuter dat doet. Ze vragen maar raak zonder enig gêne en voordat ze ook daadwerkelijk een antwoord op die vraag gehad hebben, stellen ze alweer een nieuwe. Ook het gedrag van Mickey vind ik erg goed beschreven. Hij vertoont echt kinderlijke trekjes: hij wil alleen cola drinken en staat ’s morgensvroeg al voor het bed van zijn ouders te springen om te vragen wat ze die dag gaan doen. Dit vond ik vaak erg grappig, maar toch ook mooi om te lezen.
Aan het begin wist ik niet zo goed wat ik er van moest denken; twee verhaallijnen die door elkaar lopen, maar die wel het leven van dezelfde persoon beschrijven. Hoofdstuk 1 en 2 gingen wat soms wat moeizaam, maar daarna begin je er steeds meer aan te wennen. In het begin wist je aan het begin van het hoofdstuk nog niet zo goed welke fase van Boudewijns leven nu beschreven werd, maar naar mate het boek vorderde werd dat steeds minder. Ik vond het boek vlot lezen en ik heb er dan ook niet heel lang over gedaan om het boek uit te lezen.
Ik kan me eigenlijk geen hoofdstuk herinneren dat ik heel erg saai vond of dat ik totaal niet kon begrijpen. Elke hoofdstuk beschreef, zoals eerder gezegd, iets anders, waardoor het ook niet zo erg zou zijn als je een hoofdstuk niet helemaal begreep, maar dat was bij mij niet het geval.
Het taalgebruik ik dit boek was niet extreem moeilijk en daardoor was het verhaal goed te begrijpen. Het was ook niet zo dat dialogen onnatuurlijk waren. Wat ik ook een mooi dialoog vond, was het stuk, zoals ik al eerder vermeld heb, van Boudewijns bezoek aan zijn grootmoeder. Zijn grootmoeder is aan het dementeren en de dialogen zijn daar perfect op afgestemd. Zijn grootmoeder vraagt bijvoorbeeld steeds of Mickey zijn broertje is, waarop Boudewijn vaak op geïrriteerde wijze antwoord, zoals: ‘’Oma, hoe kan dat nou? Uw dochter kan toch niet op haar vijftigste kinderen krijgen?’’ Ook de reactie van Mickey is mooi om te lezen: “Wat een raar wijf. Andere oma is veel leuker.’ Dit zijn twee kenmerken van het boek die mooi en realistisch beschreven zijn, want zoals ik al eerder heb verteld vond ik ook het gedrag van Mickey heel realistisch en goed beschreven.
Al met al vond ik het een mooi boek, waarin een aantal aspecten zitten die me zeker hebben aangesproken (zoals de laatstgenoemde dialogen). Ik kan andere mensen dit boek zeker aanraden!
Marc de Mik
4C
